"लोकप्रिय मानसशास्त्र आणि खऱ्या मानसशास्त्रातील फरक: वास्तव आणि गैरसमज" आजच्या डिजिटल युगात, मानसशास्त्राविषयी अनेक गैरसमज पसरलेले आहेत. सोशल मीडिया आणि विविध लोकप्रिय माध्यमांमुळे अनेकांना मानसिक आरोग्याबद्दल जागरूकता वाढली असली तरीही, याच माध्यमांमुळे पॉप सायकॉलॉजी किंवा "लोकप्रिय मानसशास्त्र" या संकल्पनेचा उदय झाला आहे. परंतु, पॉप सायकॉलॉजी म्हणजे खरे मानसशास्त्र नव्हे.
लोकप्रिय मानसशास्त्र म्हणजे काय?
लोकप्रिय मानसशास्त्र हे सामान्य लोकांमध्ये लोकप्रिय असलेले, साधं केलेलं मानसशास्त्र आहे. यात तज्ञांची सखोल समज नसतानाही मानसशास्त्राच्या काही संकल्पना लोकांपर्यंत पोहोचवल्या जातात. हे संकल्पना सहजपणे मांडल्या जातात, पण त्यात विज्ञानाच्या सखोल अभ्यासाचा अभाव असतो. त्यामुळे, अनेकदा लोकांमध्ये गैरसमज निर्माण होतात. पॉप सायकॉलॉजीतील सामान्य गैरसमज: सर्वच लोक ज्यांना तुम्ही नापसंत करता ते स्वार्थी नसतात. नकारात्मक भावना असणे म्हणजे समोरचा व्यक्ती स्वार्थी आहे असं नाही. स्वभावांमध्ये विविधता असते, आणि सर्वच व्यक्ती स्वार्थी असतात असं नाही. प्रत्येक अप्रिय अनुभव म्हणजे आघात नसतो. कठीण प्रसंग किंवा संघर्ष म्हणजे नेहमीच मानसिक आघात होत नाही. जीवनात काही प्रसंग अवघड असू शकतात, पण ते आपल्याला शिकवण देतात, ते मानसिक आघाताचं कारण नसतात. आवश्यक गरजा असणे म्हणजे आपण परावलंबी आहोत असे नाही. आपल्याला काही गोष्टींची गरज वाटणे ही सामान्य गोष्ट आहे. याचा अर्थ आपण कोडपेन्डंट आहोत किंवा इतरांवर अवलंबून आहोत असं नाही.
मतभेद होणे म्हणजे गॅसलायटिंग नाही. काही गोष्टींवर मतभेद होणं हा एक नैसर्गिक भाग आहे. हे गॅसलायटिंगसारखं मानसिक छळाचं कारण नाही. संघर्ष म्हणजे अत्याचार नाही. कोणताही संघर्ष किंवा तणावपूर्ण संवाद म्हणजे अत्याचार नाही. मतभेद किंवा संघर्ष कधीकधी जीवनाचा अविभाज्य भाग असतो. राग येणं म्हणजे आपण मानसिकदृष्ट्या अस्थिर आहोत असे नाही. - राग किंवा आक्रोश हा एक मानवी भावना आहे. प्रत्येकवेळी राग आल्याने आपण मानसिक त्रासात आहोत असं ठरवणं योग्य नाही.
सर्वकाही सामान्य बनवण्याची गरज नाही. प्रत्येक गोष्ट सामान्य किंवा सर्वमान्य असणं आवश्यक नाही. काही गोष्टी वेगळ्या असू शकतात आणि तरीही त्या योग्य असू शकतात. एचआरच्या पत्रकासारखे बोलणे म्हणजे आत्मजागरूकता नव्हे. अधिकृत किंवा फॉर्मल भाषेत बोलणं म्हणजे आपण स्वतःला समजून घेतलं आहे असं नाही. संवादात सजीवता आणि नैसर्गिकता हवी.
खऱ्या मानसशास्त्राचा दृष्टिकोन- खरे मानसशास्त्र विज्ञानाधारित असते, ज्यात अनेक वर्षांचा सखोल अभ्यास, संशोधन, आणि तज्ञांचे मार्गदर्शन असते. मानसशास्त्राच्या तत्त्वांचा योग्य वापर करण्यासाठी तज्ज्ञांची मदत आवश्यक असते. पॉप सायकॉलॉजीच्या उलट, खरे मानसशास्त्र व्यक्तीच्या समस्यांना समजून घेऊन त्यावर वैज्ञानिक पद्धतीने उपाय सुचवते. पॉप सायकॉलॉजीमध्ये साध्या, सोप्या संकल्पना असल्या तरी त्या प्रत्येक व्यक्तीच्या स्थितीला योग्य ठरत नाहीत. मानसिक आरोग्याची वास्तविकता अत्यंत गुंतागुंतीची असते, ज्यासाठी खरे मानसशास्त्र आणि तज्ज्ञांचा सल्ला आवश्यक असतो. त्यामुळे, पॉप सायकॉलॉजीवर अवलंबून न राहता खऱ्या मानसशास्त्राच्या तत्त्वांचा स्वीकार करणे आवश्यक आहे. याबाबत सखोल मार्गदर्शन केले.
यावेळी संस्थेचे अध्यक्ष आण्णासाहेब उपाध्ये सर, उपाध्यक्ष सुरज उपाध्ये, सचिव रितेश शेठ, संचालिका व अकुज् इंग्लिश मिडीयम स्कूल मुख्याध्यापिका कांचन उपाध्ये, उपमुख्याध्यापिका रोझिना फर्नाडिस व सर्व पालक उपस्थित होते.
